Door de Groene Geesten

Wat moet er gebeuren met landgoed Endegeest en de buitenplaats Rhijngeest, nu Stichting '45 op termijn zal verhuizen uit Oegstgeest en zorgorganisatie Rivierduinen Kasteel Endegeest niet meer bewoont? De Oegstgeester Courant biedt omwonenden, historici, natuurliefhebbers, projectontwikkelaars een podium voor hun visies zonder daarin partij te kiezen. Vandaag een bijdrage van de Oegstgeester tuinarchitect Evelien Voogd, schrijfster van het boek 'Een kleine buitenwereld'. Ze woont in de zogenoemde 'boerderij' midden in het bos van Rhijngeest. Ze houdt een tuinlogboek bij, waarin zij haar waarnemingen in dit bijzonder Oegstgeester natuurgebied vastlegt.

"Endegeest en Rhijngeest en Overgeest vormen samen een bijzonder natuurgebied en vanwege hun groene en rustieke karakter was meer dan honderd jaar een belangrijk centrum voor geestelijke gezondheidszorg.
Gelukkig is het gebied opengesteld voor het publiek. Veel Oegstgeestenaren doen hier groene inspiratie op. Ik leg mijn waarnemingen vast in mijn tuinlogboeken waarin ik natuurlijk vooral over mijn tuin schrijf, maar buiten is ook heel wat te beleven. Daarom hier een greep uit mijn aantekeningen van 2019.

Zondag 13 januari 2019

In het weiland langs de A44 zie ik een slanke, spierwitte reiger, geen lepelaar, want spitse snavel, dus beslist een zilverreiger - voetje voor voetje door de slootje stappen. Tot het haar te diep wordt, zwemmen doet ze niet, voetje voor voetje stapt ze achteruit. Twee waterhoentjes zwemmen plagerig om de witte dame heen. Maar een beeldschone spierspikspakelwitte dame houdt haar vleugels droog. Ooit een reiger zien zwemmen?
De hazelaar bloeit al weken en hangt zwanger te zweven boven de brede sloot in het bos. Wordt het nu al lente?
Er is een nieuwe ingang bij Het Witte Huis; daar kan je het Endegeesterbos in en dwars door het bos met de grote bomen, de eiken en beuken met de uilen, achter bij het bloemenstalletje uitkomen.. De overhangende takken van de berk (tristis), de lange nat gedruppelde slierten hangen als glinsterende kerstgordijnen te schitteren in de lage zon. Vanaf het bloemenstalletje terug over het opgeknapte Endegeesterlaantje en langs de mooie statige huizen aan het Wilhelminapark over het pleintje terug naar huis.

Maandag 21 januari 2019

Het vriest. Gisteren de rode maan gemist, maar nu zie ik vooral zon. Vanaf de Rhijngeesterstraatweg heb je ter hoogte van de Julianaschool een fraai zicht op het kasteel. Op het grasveld voor het kasteel zag ik vorig jaar een groene specht schaterlachend opvliegen. Vandaag een buizerd, groot, zwaar, bruin. Hij flapt met brede vleugels op over het grote gras en gaat op een lage tak van een oude eik zitten.

Vrijdag 15 februari 2019

In het weiland langs de A44 vliegt de witte reiger weer op. Het is volgens vriend vogelkenner Lex de grote zilverreiger, die hier hopelijk zijn eigen territorium heeft gevonden.
Vandaag een kijkje genomen op Endegeest. Op de binnenplaats van het kasteel droomt Descartes op zijn sokkel, onwetend over wat hem te wachten staat. De nieuwe eigenaar van het kasteel en het landgoed, Oudendal heeft allerlei plannen met dit gebied. Hoe lang zal dit landgoed nog zo blijven? Op het bord bij de ingang van het Rhijngeesterbos staat dat de weilanden langs de A44 ook van het Zuid-Hollands Landschap zijn. Projectontwikkelaars zullen de grote zilverreiger dus niet verjagen. Ik kies het pad langs de brede sloot in het bos. De zon schijnt. Het water is rimpelloos en in de spiegeling schitteren de vier zwanen van het zwanenbruggetje; erboven glanzen de zwanen op de brugleuning ook nog eens viermaal in de zon. Zo zie ik acht zwanen.

Donderdag 7 maart 2019

Overal in het bos zijn nu de bosanemonen aan de beurt. De zon was gisteren nog niet sterk genoeg om de knoppen te openen en daarom waren het alleen nog witte bolletjes. Maar vandaag zijn ze vol en open. In het bos bloeit de ribes. Een slap kleurtje weliswaar, maar toch mooi.

Vrijdag 21 juni 2019

Alles is groen, groen, groen vandaag. Het vers gemaaide grasveld van de Vanderveldetjes, geurt heerlijk. In het prieeltje staat een wit bekalkte trapleer. De schilder zelf - wit tegen wit - ontwaar ik pas later. In het Rhijngeestbos triomferen de brandnetels, als fiere soldaten in het veld. Zal wel nooit een slagveld worden. Daar heeft het Zuid-Hollands Landschap geen tijd voor. Maar vlinders varen er wel bij. Zij leggen hun eitjes op de stelen en hun rupsen genieten van hun harig blad, waar geen vogel komt. Die kijkt wel uit.
Verderop zie ik opeens een aalscholver op het boomstameilandje! Die heb ik hier nog nooit gezien. Hij staat met gespreide vleugels en gestrekte snavel fier te zijn. Groot, in z'n eentje! De plas is leeg, maar dan komen, heel voorzichtig, één voor één, de vaste bewoners, de eenden tevoorschijn. Nieuwsgierig richting aalscholver. En aandacht trekken: luid snaterend vliegen ze elkaar achterna en maken stoere slaloms rond de vogel, die roerloos en statig het gedoe langs zijn nog steeds wijd open en inmiddels droge vleugels af laat glijden. Tenslotte laat hij zijn vleugels zakken, verzet een pootjes en gaat weer rustig zitten. Onverstoorbaar.

Maandag 24 juni 2019

Veel vlinders vandaag. Ik heb ze de hele week al veel bezig gezien in de lucht. Hier in de tuin is de Clethra zeer geliefd, en natuurlijk de vlinderstruiken. Ik heb ze even 'aangevinkt' in mijn schrift: de Atalanta, de dagpauwoog, de kleine vos, het kleine zandoogje (1x), het landkaartje (1x), de gehakkelde aurelia, de witjes, de geeltjes en de blauwtjes. De drie laatsten dartelen hier op zonnige momenten in cirkels en spiralen rond.

Vrijdag 22 november 2019

Het laatste jaar rijden er opvallend veel auto's af en aan vanaf de smalle toegangspoort bij het gemeentehuis richting het gebied dat nu Overgeest heet. Wandelaars met honden en poepzakjes of lunchbroodjes moeten uitwijken. Steeds meer nieuwsgierigen verkennen dit gebied. Wie zijn ze? Architecten, knarren of natuurliefhebbers? Op het grote hoefijzergebouw met zijn natuurvriendelijke daken heeft het gras tussen de vetplantjes een stevige ondergrond gevonden en tiert hier welig. Het geluid van de A44 dendert over het plein met de waterpartijen. Bouw de boel niet vol maar met gevoel voor de natuur en de historie. Ik zie het helemaal voor mij. Maar mij wordt niets gevraagd. De omwonenden zijn buitenspel gezet.
In ons prachtige gemeentehuis werden vroeger patiënten met geestesstoornissen behandeld. Daarna is het jarenlang gebruikt voor andere opvang. Snoodaards hebben het willen afbreken, want na 1900 gebouwd is het dus nog geen monument, dat was de toen heersende gedachte. Goddank waren er toen zeer oplettenden, die dat té krankzinnig vonden. Nu is het gebouw elk jaar open op Monumentendag.
Zo zie je maar: 'Wees wel en Doe niet weg, maar Respecteer.' Deze slogan zou moeten gelden voor het hele gebied hier rondom mijn huis: Endegeest, Rhijngeest en Overgeest."

Evelien Voogd