Durf hulp te vragen

Sommige zaken lukken bij oudere inwoners van Oegstgeest soms meer zo goed als vroeger, maar dat hoort nou eenmaal bij ouder worden. “Een ander kan je hiermee niet belasten”, dat is de reactie van de meeste senioren met vraagverlegenheid. Zij ervaren een drempel of schroom bij het vragen om hulp. Radius en de Hogeschool Leiden deden onderzoek naar vraagverlegenheid onder senioren in Oegstgeest.

Door Adinda Heemskerk en Mei jet Broers

Eind maart werden de eerste onderzoeksresultaten gepresenteerd tijdens de netwerkbijeenkomst voor professionals binnen zorg en welzijn, georganiseerd door het Sociaal Team Oegstgeest.

De onderzoekers spraken met senioren die eigenlijk op sommige vlakken wel hulp zouden kunnen gebruiken, maar deze behoefte onderdrukten. Bijvoorbeeld omdat zij zelf de controle willen behouden, of actief en bezig willen blijven. Maar ook omdat zij zich bewust zijn van de tekorten in de zorg, en de overvraagde zorgprofessional willen ontzien. De grootste reden om af te zien van een hulpvraag is dat zij een ander, en met name hun kinderen, niet tot last willen zijn.

Stuk voor stuk begrijpelijke, en nobele, redenen om af te zien van hulp zoeken. De meeste respondenten uit het onderzoek zijn van plan te wachten tot het écht niet meer gaat en ze wel moeten. Maar wat nou als je te lang wacht?

“Eigenlijk moet je al eerder beginnen met oefenen. Start met iets kleins te vragen” aldus een van de aanwezige zorgprofessionals over hoe je de omslag van ‘vraagverlegen’ naar ‘vraagvaardig’ kunt maken. Want vaak blijkt in de praktijk dat de kinderen bijvoorbeeld wel kunnen helpen en het fijn vinden om iets te kunnen doen: “Onze cliënten zeggen bijna automatisch ‘het kan niet’, maar als wij de kinderen erbij roepen, blijkt er dan vaak toch van alles mogelijk.”

“Voor mij vult ze ook in dat ik het te druk heb en dat ze me tot last is”, vertelt een mantelzorger in een interview over haar vraagverlegen ouders. Deze mantelzorger vond hiervoor een oplossing door haar ouders te helpen en er tegelijkertijd een leuk uitje of bezoekje van te maken.

De aanwezige professionals (van wie het overgrote deel overigens toegaf zelf ook een beetje vraagverlegen te zijn) zien voor zichzelf een rol weggelegd in het beter bespreekbaar maken van vraagverlegenheid met de cliënt en hun naasten.

Radius en Hogeschool Leiden gaan verder aan de slag met de aanpak ‘Van vraagverlegen naar vraagvaardig’. Voor ideeën of meer informatie: broers.m@hsleiden.nl.