Ed Spanjaard laat muziek stromen en ademen
muziek n In de laatste Zondagmatinee van dit seizoen, op zondag 22 mei, vormt de Turks-Nederlandse sopraan Aylin Sezer een duo met dirigent Ed Spanjaard, nu aan de prachtige concertvleugel die De Paulus rijk is.
Door Lucien Knoedler
We schrijven september 1972. Ed Spanjaard, 23 jaar, staat met de rug tegen een brugleuning. Hij glimlacht terwijl een twaalftal leeftijdgenoten zich rondom hem schaart. Het zijn de leden van zijn eerste eigen orkest, het Leids Studenten Kamerorkest. Twee jaar eerder richtte hij het LESKO op, ingegeven door twee vrienden uit zijn eindexamenklas gymnasium in Haarlem. Gelaten horen ze hun warme vriend aan: hij verruilt Leiden voor Londen. Ed is toegelaten tot een intensieve cursus voor jonge gevorderde dirigenten. Ja, ze weten dat hij een heel goede pianist is én bij machte complexe partituren snel te doorgronden: al die instrumenten en hun hoogst individuele karakters beluisteren, van papier, en waar ze gezamenlijk heengaan. Spanjaard is charmant, bezit charisma, is onstuitbaar nieuwsgierig en telkens tot in de kleinste details voorbereid. Een jaar later is hij bij de Royal Opera Covent Garden assistent-dirigent. Niks is hem er te gek, op den duur mag hij Richard Strauss' veeleisende opera Ariadne auf Naxos dirigeren. In 1977 maakt Bernard Haitink bij de Royal Opera zijn debuut en neemt Ed mee als zijn assistent bij het Concertgebouworkest. Zie zijn website: hoe Spanjaard gedurende tal van opera's en een verbluffend breed symfonisch repertoire uitgroeide tot een van de meest complete en veelzijdigste dirigenten.
Wat hem uitzonderlijk maakt? Hij laat muziek stromen en ademen, het is een hoge kunst dit te kunnen laten gebeuren. In november vorig jaar ontving hij uit handen van de koning de Eremedaille voor Kunst en Wetenschap. In april en deze maand stond hij bij de Nationale Reisopera weer op de bok. Dit keer met Bruid te Koop!, een geestig hertaalde versie van Smetana's komische opera. Het is ook in Amare een verrukkelijke, in alle opzichten kleurrijke voorstelling, zangerig en zwierig, ritmisch scherpzinnig en vol schwung. Onlangs herinnerde Spanjaard aan het LESKO, in de NPO-podcastserie over componist Willem Pijper (1881-1947). Hij vertelt over de opname die hij in maart 1972 daarmee maakte van Pijpers toneelmuziek bij Shakespeares The Tempest - voor klein orkest en sopraan. Een ensemble van in de kern zelfde omvang als zijn eerste orkest was het Nieuw Ensemble (1980-2017). Dirigent Ed Spanjaard en de zijnen hebben hiermee een prestatie van wereldformaat opgebouwd en dikwijls wijd en zijd gereisd. Wel duizend nieuwe werken van componisten uit de hele wereld hebben ze gespeeld. Spanjaard is nog zuur over het onoordeelkundige advies dat tot opheffing van deze topformatie leidde. Terloops vertelt hij dat hij 22 mei zijn leesclub zou ontmoeten. "Ik heb gezegd dat ze naar Oegstgeest moeten komen om naar Aylin Sezer te luisteren. En er komt een filmer die een portret van mij maakt, ik wil dat zij daar ook in voorkomt”.
22 mei • De Paulus • 16.00 - 17.30 uur. Kaarten bij de Rijnlandse Boekhandel en muziekkamer-oegstgeest.org.
Zonnebloemdag in de Keukenhof
UITJE n Vorige week maandag was de Zonnebloem Oegstgeest, te gast op de Keukenhof.
"Wat een pracht. De tulpen stonden er nog kleurig en fleurig bij. Het was super zonnig weer", aldus een deelnemer.
De gasten werden verwend. De hele dag werden ze door het prachtige park gereden door de zorgzame vrijwilligers. Er waren gezellige gesprekjes en de inwendige mens werd ook niet vergeten. Iedereen kreeg koffie met gebak en een lunch geheel verzorgd door de Keukenhof. De traditionele afsluiting was het advocaatje met slagroom.
www.zonnebloem.nl/oegstgeest
