Anarchie en de Jostiband

De gemeenteraadsverkiezingen zijn achter de rug met een behoorlijke verschuiving in het lokale politieke krachtenveld. Winnaars steken de vlag uit, verliezers likken hun wonden. Zo werkt de democratie. Ik was lid van een stembureau en zag de democratie feitelijk functioneren door al die dorpsgenoten die een rondje rood maakten in het stemhokje. Er zijn veel landen waar dat absoluut onmogelijk is en waar stemhokjes niet bestaan.

Binnen de kerken zijn er geen stemhokjes. Is dat erg? Kerkbestuurders worden op verschillende manieren benoemd. Zo kent de rooms-katholieke kerk een hiërarchie structuur met priesters, bisschoppen en de paus. Er is daar tamelijk veel macht en sturing van en door de hogere kerkelijke instanties. Bisschoppen en de paus bepalen veel. Binnen het protestantse wereldje heeft men in globale zin gekozen voor een democratische kerkstructuur met in feite geen hogere macht dan de plaatselijke kerk zelf. Er is weinig macht of sturing van hogere kerkelijke organen. Daar zie je geen bisschoppen en zeker geen protestante paus. Zo heeft iedere kerk een organisatie die in een lange traditie is ontstaan en die bij die kerk past. De oude protestante vorm van kerkbestuur is ook wel ‘gereformeerde anarchie’ genoemd. Misschien is dat wel de mooie vorm van anarchie, want anarchie is in zijn oorsprong niet de wetteloosheid, chaos en wanorde waar we nu aan denken, maar het streven naar een organisatie waarin mensen zonder een hogere macht of autoriteit kunnen leven. Het hoogste orgaan van een gereformeerde kerk was in feite de eigen kerkenraad zelf. Je zou dat iedere organisatie wensen.


Kon Oegstgeest maar ook zo bestuurd worden. Maar Oegstgeest is onderdeel van een democratische eenheidsstaat en zal moeten opereren binnen de grenzen die provincies en het rijk stellen. Bovendien is er sinds die verkiezingsdag ook veel onderling gekissebis. Ruzie in fracties en boze verliezers. Veel politiek gedoe, maar het dieptepunt vond ik de opmerking van een van de politieke spelers dat het stembureau van de hertelling van de stemmen wel lijkt op "de Jostiband die een kerncentrale probeert te runnen. En dat gaat in de Oekraïne niet erg goed”. Denk even na hoe kwetsend dat is! Nee, gereformeerde anarchie lijkt me jammer genoeg geen geschikt model voor Oegstgeest.


Arjan de Kok