Kunstmatig intelligent en toch trouw in het kleine
Artificiële Intelligentie (AI) doorspekt ons bestaan, ook in knus Oegstgeest, of je het nu leuk vindt of niet. Denk bijvoorbeeld aan smartphones, bankieren, autorijden, online winkelen, bestrijden van criminaliteit en nog veel meer. Tel je zegeningen, zou je zeggen. Toch kan het ook dubieus zijn. Zo hoorde ik het verhaal dat er algoritmes zijn waar een financiële instelling volautomatisch onder andere foto’s en info op Funda analyseert en zo de kredietwaardigheid per postcode vaststelt.
Ronduit donkerzwart wordt het als regeringen, hackers, ‘lone wolves’ en anderen AI misbruiken om duivels kwaad te begaan. Denk bijvoorbeeld aan nepnieuws verspreiden, energiecentrales hacken, verkiezingen beïnvloeden, ziekenhuisgegevens blokkeren en banken laten lekken. Ik werd daarbij getriggerd door een recensie van ‘The age of AI and our human future’ geschreven door onder andere Henry Kissinger, 98 jaar jong, voormalig minister van buitenlandse zaken voor de USA, groot strategisch denker en niet geheel onomstreden. Hoe groot moet je zorg wel niet zijn dat je op zo’n hoge leeftijd nog daar een boek over schrijft om ons te waarschuwen? Het zal hemzelf nauwelijks baten.
En wat kunnen wij met die zwarte scenario’s? Je zou denken weinig tot niets. Mijn vader zou dat betwijfelen. Ik moet dan nog vaak denken aan dat hij steevast bij de maaltijd bad om ons ‘trouw te maken in het kleine’. Als puber vond ik dat belachelijk en onbeduidend kruimelwerk. Ik was er zeer stellig van overtuigd dat we zo de wereld niet zouden verbeteren. Zijn reactie was veelzeggend: ‘Wacht maar jongen, als iedereen echt trouw zou zijn in het kleine, dan zou de wereld er heel anders uitzien’. Inmiddels huldig ik zijn opvatting. Het is het minste wat we kunnen doen, trouw in het kleine, streven naar het goede, dag voor dag. Hopelijk werkt dat aanstekelijk. Niet alleen in Oegstgeest, maar ook ver daarbuiten.
Jelle Wesseling
The Age of AI and our human future; Henry A. Kissinger, Eric Schmidt, Daniel Huttenlocher. Uitg. John Murray Publishers, Londen 2021.