Het overlijden van Tutu
Tijdens de kerstdagen is aartsbisschop Desmond Tutu overleden. Ik heb het voorrecht gehad hem een keer te horen spreken. Daaraan heb ik eerder een column gewijd die ik hier met enige aanpassingen opnieuw weergeef. Ik werkte dertig jaar geleden bij het toen in Oegstgeest gehuisveste Centraal Missie Commissariaat (CMC). Deze organisatie zette zich – samen met andere christelijke instellingen – in om een einde te maken aan de apartheid. Een van de actiemiddelen was een boycot van Shell en KLM die nauwe economische betrekkingen onderhielden met het apartheidsregime. Gevolg was dat medewerkers van deze organisaties – die veel moesten reizen – geen gebruik maakten van KLM. Maar er moest wel gevlogen worden. Dat leidde tot absurde situaties: zo stond een CMC-medewerker met een Zwitserse collega op een vliegveld in Midden-Amerika. Die Zwitser mocht niet met Swiss Air, maar moest met KLM vliegen en voor de CMC-collega gold het omgekeerde. Zo vlogen beiden met een omweg naar huis. Je moet wat over hebben voor je principes! Nu zouden we vooral op de milieueffecten letten.
In 1991 maakte ik deel uit van een missie vanuit de Nederlandse kerken om na te gaan hoe het ervoor stond in Zuid-Afrika, waar toen het einde van de apartheid naderde. Mandela zat nog vast, maar er waren volop gesprekken gaande. Wij kregen de gelegenheid te praten met tal van betrokkenen, zoals de destijds beroemde ds. Beyers Naudé. Ook bezochten we een bijeenkomst met de nu overleden aartsbisschop Tutu. Op de van hem bekende wijze gaf hij enthousiast uiting aan de hoop op een nieuwe toekomst voor Zuid-Afrika. Na afloop werden de sponsors van de bijeenkomst bedankt. Een daarvan was ‘onze' Shell. We werden heen gestuurd met de oprecht uitgesproken wens: ‘Go well, go Shell'. Begrijpelijkerwijs riep dit bij ons Nederlanders gemengde gevoelens op. Bij mij leidde het tot een relativering van al te absolute opinies. Met het verdwijnen van de apartheid kwam er een einde aan in elk geval dit probleem. Er blijven er - ook voor Shell - nog genoeg over! En Tutu is er niet meer om ons met zijn wijze woorden te gidsen. Des te meer reden- zeker rond de jaarwisseling -voor een oprecht toegewenst: go well!
Koos van der Bruggen