Allerzielen
Afgelopen dinsdag (2 november) was het Allerzielen. Deze dag herdenkt de rooms-katholieke kerk haar overledenen. Het mooie is dat het om alle mensen gaat: vrouw, man, jong, oud, bekend, onbekend, zondaar en heilige. Op de kerkhoven worden bloemen gelegd bij de graven, en in veel kerken worden de namen genoemd van de overledenen van het afgelopen jaar. Allerzielen is een traditie die ook buiten de kerk steeds meer aandacht krijgt. Op TV zijn er speciale uitzendingen waarin symbolisch een kaarsje wordt opgestoken en het leven van onbekende mensen wordt belicht. Wat daarbij duidelijk wordt is dat elk leven bijzonder is, ook als het niet gaat om de op TV vaak zo onvermijdelijke ‘bekende Nederlanders’. Het is vooral belangrijk dat deze aandacht niet beperkt blijft tot enkele dagen begin november. Gelukkig is dat ook steeds minder het geval. Zo kent de Volkskrant een rubriek waarbij het leven wordt beschreven van personen die vereenzaamd zijn gestorven. Het lijken mislukte en trieste levens, maar zo’n levensverhaal laat vaak toch ook lichtpunten zien. Het is hoe dan ook troostvol dat er ook voor deze groep mensen aandacht is. Ook zij behoren tot ‘alle zielen’.
In het zuiden van ons land wordt de herinnering aan de overledenen nog op andere wijze in leven gehouden. Voor iedere overledene wordt daar een zogeheten bidprentje uitgereikt tijdens de afscheidsviering. De tekst van het prentje - tegenwoordig meestal door een familielid geschreven - geeft in kort bestek een beschrijving van het leven van de gestorvene. Overigens is dat niet altijd zo geweest: in het verleden - toen de plaatselijke priester meestal de auteur was - ging het vaak toch meer over het geloof in een leven na de dood dan over de persoon van overledene. Veel vooral oudere katholieken bewaren deze bidprentjes en daarmee de herinnering aan soms reeds lang gestorven familieleden, vrienden en plaatsgenoten. Tegenwoordig zijn er ook speciale websites waar met zoekfuncties naar bidprentjes kan worden gezocht. Ik heb zo gedigitaliseerde prentjes kunnen aantreffen van mijn vader en van meerdere familieleden. Behalve dat deze bidprentjes een ongekend rijke sociologisch en historische informatiebron vormen, zijn ze zeker ook een voorbeeld van aandacht voor en betrokkenheid bij ‘alle zielen'.
Koos van der Bruggen