Jeanette Wyttenbach
De vrouw van Daniel Wyttenbach is misschien wel een van de meest opmerkelijke vrouwen uit de Oegstgeester geschiedenis geweest. Het inrijhek van de hofstede bij de Rehobothkerk, waar zij met haar man woonde staat er nog. Maar dat is dan ook alles. De hofstede is gesloopt, het aangelegde bos is gekapt. De zuil achter het inrijhek is door Jeannette Wyttenbach opgericht ter nagedachtenis aan haar man. Kennelijk wilde zij dat hij, Daniel Wyttenbach, niet vergeten zou worden. Hij was immers hoogleraar klassieke talen en wijsbegeerte en schreef grote imposante uitgaven.
Zij was eerst de huishoudster van Wyttenbach en trouwde later met hem. Er valt veel over haar te vertellen, maar een aspect wil ik hier noemen. Na het overlijden van haar man ontwikkelde Jeannette zich. Zij sprak verschillende talen en zij schreef essays over filosofie die vertaald werden in het Duits, Grieks en Nederlands. Haar publicaties waren voor de universiteit van Marburg aanleiding om haar in 1827 een eredoctoraat in de filosofie te geven. Zij was daarmee de eerste vrouw met een doctorsgraad in Nederland.
Maar ze bleef kinderloos en in haar testament bepaalde zij dat de hofstede en wat daarbij hoorde, gesloopt moest worden. Er werd veel in dat testament bepaald. Zo zou het voorplein ‘nimmer geroerd mogen worden’. En dat is wel gebeurd want daar begint nu de Lijtweg. Kennelijk vond de gemeente toen de aanleg van de weg belangrijker dan de bepalingen in het testament van Jeanette Wyttenbach. Het lijkt erop dat zij alle tastbare sporen van haar bestaan wilde uitwissen, om zo de herinnering aan haar man extra te profileren. De generaties na haar mochten bij wijze van spreken niet weten wie zij was maar moesten wel weten van het bestaan van Daniel Wyttenbach. In 1830 overleed ze op 56-jarige leeftijd. Ergens daar zijn ze beiden begraven met de hond. Waar exact is niet bekend.
Wat ik ook opmerkelijk vind is dat er grote sommen geld gingen naar het Hervormde en het Rooms-Katholieke Armbestuur. Zij koos niet voor één kerk, maar verdeelde dat geld eerlijk. Beide kerken kregen exact evenveel. Jeanette Wyttenbach was misschien wel de eerste echt oecumenisch denkende en handelende vrouw van Oegstgeest.
Arjan de Kok