Onsterfelijke Beethoven is vandaag 250 jaar geworden
muziek n In de Zondagmatinee in De Paulus van 13 december werd Beethovens 250ste verjaardag gevierd, met zijn eerste twee Cellosonates. Die is vandaag. Musicoloog en componist Leo Samama vertelde vooraf over Beethoven, in een pakkend verhaal. Daaruit sprak nog eens hoe eigentijds Beethoven is, wereldwijd.
Door Lucien Knoedler
Beethovens eerste opusnummer stamt uit 1795. Een laatbloeier dus? Welnee, aldus Samama, de eerste composities ontstonden toen Beethoven zo’n twaalf jaar oud was en ze werden al gauw uitgegeven.
“Daarmee onderscheidde hij zich niet van buitengewone wonderkinderen onder wie Mozart (en Mendelssohn). Beethoven meende evenwel dat al wat hij vóór zijn vijfentwintigste schreef niet ernstig diende te worden genomen.”
Wij weten nu beter. En “pas elf jaar oud vertolkte hij in Rotterdam en Den Haag Bachs Wohltemperiertes Klavier. Uit het hoofd!” In 1792 vestigde hij zich definitief in Wenen en deed mee aan pianowedstrijden: wie kan het beste improviseren. Samama: “Om te voorkomen dat zijn concurrenten zijn inventies zouden nabootsen, schreef hij ze dadelijk uit”. Deze improvisatievruchten werden vervolgens ook uitgegeven. Geen componist die zich daarin zo fantasierijk toonde.
Beethovens gedrag was onaangepast, “hij liet zich aan conventies ook maar ook iets gelegen liggen. Dit kenmerkt zijn gehele oeuvre.” Vandaag zou men hem de aard van een Asperger aanmeten, meent Samama. Dit geldt overigens evenzeer voor die andere “omwentelaar in de muziekgeschiedenis”, Claude Debussy, bij wiens honderdste sterfdag, 25 maart 2018, in de serie Zondagmatinees in De Paulus uitvoerig is stilgestaan.
Hoe dit zij, vorige zondag was het vijfenvijftigste concert in deze kamermuziekserie, sinds 21 december 2014. Naar het zich laat aanzien is het eerstvolgende pas 31 januari: sopraan Katherine Dain, pianist Sam Armstrong en Lars Wouters, klarinet. Immers, de concerten van 20 en 27 december als ook 10 januari zijn verdaagd.
Intussen is nu een crowdfunding bij Voordekunst gaande om livestreaming van onder meer de Zondagmatinees in De Paulus mogelijk te maken. Doe mee! Livestreaming is kostbaar. Zie muziekkamer-oegstgeest.org