Integratie van een nieuwe wijk - Over de A44 heenkijken
verbinden n De geplande woonwijk Nieuw-Rhijngeest Zuid ligt ingeklemd tussen een bedrijventerrein, Park Landskroon, de N206 en de A44. Hoe zorg je er als gemeente dan voor dat de wijk toch onderdeel wordt van Oegstgeest?
“De allerbeste optie zou zijn om de A44 te tunnelen waardoor de scheidslijn wegvalt”, reageert Progressief Oegstgeest (PrO) om er meteen aan toe te voegen dat de gemeente daar niet over gaat: “Of het rijk daaraan wil meewerken is zeer twijfelachtig.” Ook Hart voor Oegstgeest wijst op een goede bereikbaarheid te voet, per fiets, auto en met het openbaar vervoer, zoals dat bij elke plek in het dorp belangrijk is.
Toch is dat zeker niet het enige dat er moet gebeuren, blijkt uit de reacties van de zes politieke partijen uit de gemeenteraad. D66 en PrO wijzen op het belang van wijkverenigingen en de mogelijkheid om deel te kunnen nemen aan het verenigingsleven. “Door deel te nemen aan het sociale leven in het dorp ontstaat een band met Oegstgeest. Verenigingen en scholen moeten dan natuurlijk wel voldoende ruimte hebben”, zegt D66.
'Kijkje nemen'
Maar Nieuw-Rhijngeest hoeft niet hetzelfde te worden als de wijken die er al zijn, klinkt het door in alle reacties. “De wijk zal zo aantrekkelijk worden dat inwoners uit de oudere wijken van Oegstgeest er regelmatig een kijkje zullen willen nemen”, zegt de VVD, die denkt dat de integratie daarom wel natuurlijk zal verlopen. PrO denkt daarnaast dat Oegstgeest groot genoeg is dat niet er niet één centrum is waar alles gebeurt.
“Elke wijk heeft een eigen karakter en charme”, beaamt het CDA, waarbij ook fysieke barrières als het kanaal of de enkele brug naar Poelgeest niet uit het oog moeten worden verloren. De christendemocraten denken wel dat de studenten in Nieuw-Rhijngeest zich niet zo snel Oegstgeestenaar zullen voelen. “Zo was het ook met de studenten die in de ‘tijdelijke barakken’ woonden, die voelden zich vaker Leidenaar.”
Om Nieuw-Rhijngeest Zuid daadwerkelijk tot onderdeel van Oegstgeest te maken, is vooral de inrichting van de nieuwe wijk erg van belang. Geen verkamerde panden en studiootjes, maar (koop)woningen voor gezinnen en starters. Dat klinkt bij elke partij wel door. “Het karakter van Nieuw Rhijngeest Zuid moet aansluiten bij het groene en dorpse karakter waar Oegstgeest zo om wordt gewaardeerd”, verwoordt Hart voor Oegstgeest het. Met als toevoeging van het CDA: “De unieke rood-gele straatnaambordjes zullen helpen!”
25.000 inwoners: Zijn de voorzieningen nog wel toereikend?
toekomst n Deze maand tikt Oegstgeest de 25.000 inwoners aan. Dat betekent dat Oegstgeest sinds 1996 met 25 procent gegroeid is, en dat gaat nog een beetje door, tot Nieuw-Rhijngeest Zuid is afgebouwd. De vraag is of Oegstgeest dan ‘af’ is. Zijn bij dit toenemende bewonersaantal de voorzieningen van Oegstgeest nog wel toereikend? Een aantal organisaties gaat in op de vraag of hun activiteiten onder druk komen te staan. Zien zij de toekomst met vertrouwen tegemoet?
Sociale huurwoningen
We beginnen onze ronde bij de Stichting MeerWonen, die verreweg het grootste deel sociale huurwoningen in Oegstgeest onder zijn hoede heeft.
Het aantal ingeschreven woningzoekenden uit Oegstgeest is in de afgelopen jaren alleen maar gestegen. In 2015 waren dat bijna 1.800 mensen; in 2019 liep dit aantal op naar ruim 2.400. Een toename van 33 procent. Het aandeel woningzoekenden dat actief zoekt, is vergelijkbaar gestegen tot ongeveer 550. Sinds 2015 is het aantal verhuringen gedaald van ruim 100 naar ongeveer 80 per jaar. 80 woningen voor 550 woningzoekenden betekent dus een wachttijd van bijna 7 jaar.
Bij deze cijfers is het goed om te weten dat er in 2014 voor het laatst sociale huurwoningen nieuw werden gebouwd in Oegstgeest.
MeerWonen zegt de voorraad sociale huurwoningen in Oegstgeest graag te willen laten groeien, en daar financieel en organisatorisch ook de mogelijkheden voor te hebben. “Met de bouw van 113 woningen in de periode 2019 – 2022 waarover een prestatieafspraak is gemaakt, is sinds die tijd geen vooruitgang geboekt. Er is zelfs nog niet gestart met het bouwrijp maken van de betreffende grond”, laat MeerWonen weten.
Het aantal woningen, dat in de afgelopen jaren gelukkig niet is gedaald, is bij lange na niet voldoende om te voorzien in de groeiende behoefte. “En dan hebben we het nog niet eens over de specifieke woonbehoefte van verschillende groepen, zoals ouderen en werkende jongeren. Tijd om aan de slag te gaan!”
Zoals de plannen voor Nieuw-Rhijngeest Zuid en Nieuw Rhijnvaert (op de grens van Rijnsburg en Oegstgeest) er nu uitzien, komen er de komende jaren ruim 200 sociale huurwoningen bij. “Onze verwachting is niet dat dit voldoende is voor de periode tot 2030, maar de grote uitbreidingslocaties voor Oegstgeest lijken daarmee wel ‘op’. Toevoeging van nieuwe woningen, óók sociale huurwoningen zal dan binnen het bestaand gebied moeten gebeuren.”
Zorg
Marente laat weten als ouderenzorg-aanbieder de groei nog aan te kunnen. “We verwachten zeker meer vraag naar zorg. In eerste instantie zal dat thuiszorg zijn en dagbesteding voor mensen met lichtere vormen van dementie die nog thuis wonen. Voor de thuiszorg is er overigens geen wachtlijst.” Ook de vraag naar zware verpleeghuiszorg zal naar alle verwachting groeien. “En daarbij vraagt uitbreiding wel de nodige tijd; een extra verpleeghuis is niet zomaar gerealiseerd.” Daarnaast wil Marente samen met anderen, ouderen helpen veilig te wonen in de eigen of in een nieuwe zelfstandige (beschutte) woonsituatie.
Ook Langer Zelfstandig Leven Oegstgeest zet zich ervoor in dat de oudere Oegstgeestenaren prettig en zelfstandig kunnen blijven wonen in het dorp. Zij bepleiten dat er meer voor senioren gebouwd moet worden, zowel in de luxe als middenklasse huur als sociale huurwoningen. “Senioren zijn graag bereid om daarvoor hun ruime huis achter te laten voor jonge gezinnen, zo is gebleken tijdens informatiebijeenkomsten. Een substantieel aantal senioren wil in hofjes gaan wonen. Onze onlangs opgerichte Vereniging Oegstgeester Hofjes heeft binnen twee weken inmiddels ruim 70 leden met serieuze belangstelling. We verwachten een groot tekort aan seniorenwoningen waar zij ook zorg kunnen ontvangen.”
Kinderopvang
Kinderopvangorganisaties lopen goed, en hebben in Oegstgeest zelfs te maken met wachtlijsten
De SKO (Stichting Kinderopvang Oegstgeest) laat weten deze per locatie en per dag verschillen. “De maandag, dinsdag en donderdag blijven vooral bij de buitenschoolse opvang onverminderd populair.”
De SKO loopt er vooral tegenaan dat nieuwe locaties lastig te vinden zijn. “Per kind hebben we 3,5 vierkante meter binnen- en 3,5 vierkante meter buitenruimte nodig. Die ruimte is niet makkelijk te vinden in het dorp, zeker niet tegen een acceptabele prijs.”
Ook Floreo-kids heeft volle groepen op de drie kinderopvanglocaties die zij hebben in Oegstgeest. Op de ‘klassieke’ drukke dagen hebben zij op bepaalde groepen wachtlijsten.
SKO-bestuurder Evalien Rengers hoopt dat in de toekomst faciliteiten voor verschillende leeftijdsfases gecombineerd kunnen worden. “Het idee dat Leo Kannerschooldirecteur Douwe Splinter had voor een gebouw waar de school, SKO en ouderenzorg in zouden zitten vonden wij geweldig. Zo zouden we in één klap heel veel vliegen kunnen slaan.”
Basisonderwijs
Ook voor veel basisscholen in Oegstgeest is ruimte geen vanzelfsprekendheid.
Bij het Openbaar Primair Onderwijs Oegstgeest zijn vier scholen aangesloten. Bij drie van deze vier is er geen fysieke ruimte meer voor verdere groei, enkel bij Daltonschool Oegstgeest is nog ruimte.
“De huisvesting van de Gevers-Deutz Terweeschool en OBS De Vogels voldoet niet meer, en aanpassingen zijn dringend noodzakelijk”, laat het bestuur weten.
De Gevers-Deutz Terweeschool, OBS De Vogels, en de Montessorischool hebben wachtlijsten, ‘waarvan de aantallen lastig te noemen zijn, omdat deze snel veranderen’. Het OPOO-bestuur maakt zich zorgen over het kunnen blijven bieden van een gezonde werkomgeving. “Het aantal vierkante meters per schoolgebouw is een probleem. Te veel kinderen in een kleine ruimte. We hebben een capaciteitsprobleem.”
Ook de protestants-christelijke Hofdijckschool geeft aan niet meer groei aan te kunnen, en wisselend per jaargroep, een wachtlijst te hebben. Collega-school Joris de Witte heeft geen wachtlijst, en heeft nog ruimte voor groei. Christelijke basisschool De Lichtwijzer kan alleen nog meer groei aan als zij een deel van de naschoolse opvang in gebruik gaan nemen. Zij kennen geen wachtlijst, maar hun maximum aan capaciteit ‘is wel zo’n beetje bereikt’. Overigens is het gebouw van De Lichtwijzer volgens de directrice ‘niet toekomstbestendig qua klimaat en temperatuur’.
Het Dok, in Nieuw-Rhijngeest, kan wellicht op jaloerse ogen rekenen van andere scholen. Als alles volgens plan verloopt, breiden zij in september 2021 uit. “Dan is het mogelijk om de leerlingen te plaatsen die op dit moment bij ons aangemeld zijn. Er zijn meer woningen rond de school gebouwd dan aanvankelijk gepland was, het gebouw is nu compleet in gebruik.” De school heeft voor sommige groepen een wachtlijst. “Vooral zij-instromende leerlingen kunnen niet altijd terecht. Dat is voor kopers van een (nieuw) huis wel eens een verrassing.
Sport
Oegstgeest kent een zeer actief sportleven, maar kunnen alle Oegstgeestenaren hier in de toekomst van blijven genieten?
Hockeyclub LOHC is het afgelopen seizoen flink gegroeid en is momenteel de op vier na grootste club van Nederland. Momenteel is er geen wachtlijst, en ‘met zes velden en een ruim opgezet clubhuis is er zeker ruimte voor groei.”
ASC zit ten aanzien van competitievoetbal tegen zijn maximale capaciteit aan. In cricket en in de alternatieve spelvormen op andere tijden (denk aan 7 tegen 7 en walking voetbal) is er nog wel ruimte voor groei. Een wachtlijst is nog niet in zicht, maar ASC sluit het voor de toekomst niet uit. Benadrukt wordt dat de club inmiddels wel een capaciteitsprobleem heeft omdat de natuurgrasvelden de belasting jaarrond niet aankunnen. “Daarom willen we graag twee kunstgrasvelden aanleggen.”
FC Oegstgeest kan nog iets aan groei aan voor wat betreft de zaterdag. “Betrekken we de zondag erbij als wedstrijddag dan is er nog uitbreiding mogelijk. Wel zijn de trainingsfaciliteiten een probleem qua capaciteit.” Ook FC Oegstgeest heeft geen wachtlijst, ‘maar er is een kans dat die wel komt.’
Korfbalvereniging Fiks kan op zijn huidige locatie nog groei aan. De club heeft dan ook geen wachtlijst. “Voor de toekomst zouden we wel graag meer gebruik kunnen maken van sporthal De Cuyl voor selectieteams, of een eigen sporthal op onze eigen locatie bouwen.”
De Oegstgeester Golfclub zit op dit moment qua ledenaantal aan zijn maximum, en werkt met een (korte) wachtlijst. “Wij hebben net een prachtige nieuwe 9 holes golfbaan en twee handicarts, dus wij zien de toekomst zeer zonnig tegemoet.”
Bij Biljartcentrum Oegstgeest, waar tien biljartverenigingen spelen is er zeker ruimte voor meer groei, en zijn er geen wachtlijsten.
Financiën en Vrijwilligers
Qua financiën moeten de verenigingen, nu de gemeente zich heeft teruggetrokken als subsidieverstrekker, alle zeilen bijzetten. LOHC: “Wij hebben een aantal trouwe sponsoren, maar zien ook dat het in deze tijd van onzekerheid moeilijk is om nieuwe sponsoren aan te trekken. Wellicht dat de gemeente een faciliterende rol kan spelen in het actief samenbrengen van bedrijfsleven en sportverenigingen.”
Een ander gemeenschappelijk knelpunt is het vinden van betrokken vrijwilligers, als trainer, kantinemedewerker of bestuurder. Daar moet wel iets veranderen, geven de meesten aan. “We zijn immers geen sportschool waar je voor je abonnement een bepaalde dienstverlening verwacht.”