Olivier Messiaen was een aardse klankmagiër
muziek n De Zondagmatinee in De Paulus van 2 augustus om 16.00 uur, het tweede van acht in De Zomer van 2020 in Oegstgeest, is een buitengewoon liedrecital. De internationaal gevierde Nederlands-Amerikaanse sopraan Katharine Dain en de Britse pianist Sam Armstrong vertolken magnifieke liederencycli van de Franse componisten Olivier Messiaen en Claude Debussy. Daarnaast even prachtige liederen van Claire Delbos, Kaija Saariaho en Henri Dutileux. Leg het oor te luister, je weet niet wat je overkomt zo ongehoord.
Door Lucien Knoedler
In het programmaboekje staan bij de Franse teksten de Engelse vertalingen. Componist en musicoloog Leo Samama, die Messiaen (1908-1992) en Dutilleux (1916-2013) goed gekend heeft, geeft dan ook mondeling een inleiding. In de ban geraken van het duizelingwekkend veelzijdige oeuvre van Messiaen is onontkoombaar. Was er niets geveinsd aan hem, leek hij gedreven door kinderlijke nieuwsgierigheid, hij nam in alle klanken echt wufte kleuren waar. Niet verwonderlijk was hij ook ornitholoog, verwerkte exotische vogelzang in zijn muziek, overigens evenmin wars van elektronisch voorgebrachte geluiden. Al wat hij in schone klanken vond, zette hij zonder terughoudendheid in zijn vaak enorme, steeds verfijnd genoteerde partituren. In zijn dankwoord na ontvangst in Amsterdam van de Erasmusprijs in 1970, verklaarde Messiaen juist in zijn diep rooms-katholiek geloof alle vrijheid te vinden. Een aardse magiër met oren op steeltjes die verlangde het kosmische te verklanken, even goed in zijn liederen met piano, leek hij wel op een Middeleeuwer en steeds hoffelijk. Centraal in deze Zondagmatinee staat Messiaens liederencyclus Poèmes pour Mi uit 1936/37, de toonzetting van surrealistische gedichten van eigen hand waarin hij zijn huwelijk met violiste en componiste Claire Delbos (1906-1959) celebreert. Hij noemde haar Mi, terug te voeren tot de grondtoon van de sonate voor viool en piano die hij voor haar schreef. Na of door de geboorte van hun enig kind Pascal in 1937 verloor Claire almaar meer haar geheugen, vanaf 1944 moest zij permanent verpleegd in een verzorgingshuis. In een filmpje vertelt Leo Samama over de zielsverwantschap tussen Olivier en Claire. Dit staat deze week op de website van deze krant.
Kaarten online via muziekkamer-oegstgeest.org, aan de zaal is geen kassa.