Zoekers in en buiten de kerk

De kerken in Oegstgeest zijn leeg in deze coronacrisis. Daar is nu niets te zoeken. Kerkdiensten worden uitgezonden via internet en dan zie je een klein aantal mensen in de kerk. Die houden dan een dienst voor de camera maar kijken zelf een lege kerk in. Allemaal lege stoelen en banken waar vroeger mensen zaten die ze van naam en toenaam kenden.


Toen de coronacrisis begon dachten we dat het kort zou duren. Een paar maanden hooguit. Daarna zou alles snel weer terug zouden keren naar het normale. Inmiddels bestaat het beeld dat dat niet zal gebeuren. Na deze crisis, die nog lang zal duren, zal de wereld, zal Oegstgeest, niet meer hetzelfde zijn als vroeger.


En willen we wel terug naar vroeger? Of is de coronacrisis ook een periode om ons her te bezinnen? We zouden de periode van geen-kerkelijke-vieringen moeten gebruiken om eens goed na te denken over de toekomst. Nu is het tijd voor een diepgaande reflectie. Hoe zou de kerkelijke toekomst in Oegstgeest er uit moeten zien? Gaan er na de coronacrisis niemand meer naar de kerk en zitten we allemaal achter een beeldscherm?


Het lijkt me geen goed idee om ons blijvend te behelpen met kunstmatige vervanging in de vorm van online uitzendingen van vieringen. Nu als noodmaatregel is het een aardige oplossing. Het werkt omdat je de herinnering had van de oorspronkelijke viering. Maar ik geloof niet zo erg in ‘virtuele vroomheid’ of ‘communie-op-afstand’. Knielen voor een beeldscherm, ga je gang, maar ik doe daar niet aan mee.


Misschien zit de toekomst wel in het feit dat het onderscheid tussen hen die zich als gelovers, en hen die zich als niet-gelovers beschouwen niet meer bestaat. We zijn immers allemaal zoekers. Allemaal behept met een verlangen naar zin in het bestaan. Dan moeten we wel de grenzen van ons begrip van de kerk radicaal ruimer invullen en de dialoog met de zoekers aangaan. Dat kan een dialoog zijn waarin we van elkaar kunnen leren.


Arjan de Kok