Christelijke trekjes

Oegstgeest heeft een logo. De gemeente probeert de herkenbaarheid van de gemeentelijke organisatie daarmee op een eigentijdse manier te vergroten. Maar het is niet meer dan een door een communicatiebureau ontworpen logo. Oegstgeest heeft ook een wapen. Dat wapen is, meer dan 200 jaar geleden, door de Hoge Raad van Adel aan de gemeente Oegstgeest toegekend. Dat is het echte werk.

Twee keer heeft deze raad een beschrijving van het wapen gegeven. De geldende beschrijving luidt: 'In goud een ankerkruis van keel. Het schild gedekt met een vijfbladerige kroon'. Centraal staat dus een rood (want keel is rood) ankerkruis op een gouden achtergrond. Maar wat is een ankerkruis? Dat is in de heraldiek een kruis waarvan de armen aan de uiteinden zijn gespleten (gevorkt). De uiteinden zijn naar buiten toe omgekruld en lijken daardoor op ankers. Zutphen, Asten en Sittard hebben ook een ankerkruis in hun gemeentewapen.
Als je nu voor het gemeentehuis staat en naar de top boven de ingang kijkt, dan zie je het wapen.
Over de herkomst doen verschillende verhalen de ronde. Zo gaat het verhaal dat het wapen van Oegstgeest simpelweg is afgeleid van het familiewapen van de familie Heerman die de ambachtsheerlijkheid Oegstgeest indertijd in bezit had.
Er zijn meer verhalen. Sommige deskundigen zeggen dat een ankerkruis altijd is afgeleid van het kruis van de martelaar sint Joris (u weet wel, die van die draak). Anderen wijzen naar de kruisridders, en weer anderen menen dat het ankerkruis vooral verbonden is aan de derde bisschop van Rome, Clemens de Eerste. Volgens verschillende schrijvers is deze Clemens dezelfde als de Clemens die door Paulus in zijn brief aan de Filippenzen 4:3 wordt genoemd.
Clemens was een van de eerste pausen, maar werd verbannen naar de Krim, waar hij, volgens de overlevering, zware arbeid in de mijnen moest verrichten. Omdat hij daar veel mensen tot geloof bracht is hij door tegenstanders verdronken in zee. En om te voorkomen dat zijn lijk later zou aanspoelen bonden zij een anker om zijn nek. Dat ankerkruis is een symbool geworden voor de christelijke hoop.

Arjan de Kok