Armoe troef
Mijn oudste zoon moest afgelopen zaterdag een opdracht maken over de verzorgingsstaat. Heb je echt zin in, als je 15 jaar jong bent. Hoe stoffig wil je het hebben? Indrukwekkend hoeveel andere leuke dingen je dan kunt bedenken als de zon prachtig schijnt.
Toch laat ik u uit solidariteit met hem meelijden door ons te verdiepen in dit onderwerp. Wat is de verzorgingsstaat? Waarom bemoeit de overheid zich met ons? Waarom brokkelt de verzorgingsstaat af?
De zegeningen van de verzorgingsstaat zijn talrijk. Eten, kleding, medische zorg en onderdak voor iedereen. Tot ongeveer 1900 zorgden met name kerken en kloosters daarvoor. Desondanks leden nog heel veel mensen gebrek en waren er forse misstanden. Omdat de 'Verlichting' de rol van de kerk minimaliseerde, werd de overheid bepalend in de zorg voor elkaar. Uitkeringen, onderwijs, minimumloon, pensioen, zorg. Het werden rechten.
Helaas. De spanningen tussen de bestaanszekerheid van de verzorgingsstaat enerzijds en eigen verantwoordelijkheid anderzijds spelen steeds meer op. Zwartkijkers beweren dat de verzorgingsstaat afbrokkelt. Dat solidariteit aan het verdampen is. Beleidsmakers hebben het over een 'participatiesamenleving'. Is dat een duur woord voor 'je eigen boontjes doppen'? Is dat de zegen van ieder voor zich? Het individu als god?
In dat licht is het alarmerend dat in Oegstgeest bovengemiddeld veel jongeren eenzaam en ongelukkig zijn. Hoe is het mogelijk? Ondanks dat de dorpse welvaart meestal dik in orde is. Zo heeft ieder tenminste wel één schermpje om zich achter te verschuilen.
Misschien komt het vooral doordat we onze identiteit laten bepalen door ons bezit, onze carrière en wat anderen van ons denken. Een uiterst succesvol recept voor knagende rusteloosheid. Het individu als god, maar uitgeleverd als slaaf. Armoe troef.
Heb ik een tip? Ik niet. God wel. Zoek je geluk hogerop. Want we zijn geliefd. Zou zo maar de verbinding kunnen geven die er echt toe doet.
Jelle Wesseling
Reacties: okecolumn@ziggo.nl