De brandweer en haar behuizingen door de eeuwen heen
driehonderd n Tot en met juni 2019 verschijnt er iedere laatste editie van de maand een artikel over de lokale brandweer vanwege het 300-jarig bestaan. Na enkele brandweerlieden het woord hebben laten doen, is het een idee om een artikel te wijden aan het prille begin van de brandweer in Oegstgeest. Ik neem u mee terug naar 1719 en kies ervoor om de verschillende behuizingen voor het voetlicht te brengen.
Door Wim van Tuijl
Het besluit van de Baljuw en Ambagtsbewaarders van Oegstgeest en Poelgeest tot aankoop van de eerste slangbrandspuit was het moment van ontstaan van de Vrijwillige Brandweer Oegstgeest.
Dit verliep opwel zeer feestelijke wijze; er was een relatief flinke kostenpost van fl. 7,50 voor 'bier en moeijte van uijttappen.'Het waardevolle bezit, dat bij elkaar fl. 566,15 kostte, moest in een geschikte ruimte worden geherbergd. Aanvankelijk verrees een houten spuithuis naast het Regthuys, later het raadhuis.
Brandspuit I
De benaming 'Oude Raadhuis' herinnert van het bestaan van het gemeentehuis aan de Wijttenbachweg. Aan het eind van de 18e eeuw werd het wees- en armenhuis aan de noordzijde van genoemde Regthuis opgeheven. Reden om aldaar de brandweer te huisvesten. Stille getuige dat de brandweer daar ooit was gehuisvest is de vermelding boven de deur van het pand 'brandspuit I'. Indrukwekkend is de hijsbalk met versierde overkapping boven het zoldervenster. Hieraan werden de brandslangen opgehesen om te drogen. Hier hing ook de brandklok. Het zijn thans woningen. De authenticiteit van de gebouwen is gebleven en ademen een sfeer van nostalgie. Terecht staan de gebouwen te boek als Rijksmonument.
Er zouden meer spuithuizen komen: eind 1800 waren er spuithuizen in de Mors (Haagsche Schouw), Maredijk en Abtspoelweg. Het gebied omvatte veel meer grond dan heden. De naam 'brandspuit I' onthult dat deze spuit bestemd was voor branden in de Kerkbuurt. In die tijd de dorpskern in Oegstgeest. Het oude gemeentearchief bevat de volledige namenlijst van het brandweerkorps in 1719. De toenmalige brandmeesters waren; Leendert van der Laan, Jacob van Geestdorp en Symen Jacobse Uijterdyk. Het gaat te ver de namen van alle korpsleden te noemen. Ik raad iedere lezer aan om het uitgebreide zo boeiend beschreven boek 'Drie eeuwen vrijwillige brandweer Oegstgeest', met de representatieve naam ''Nog niet uitgeblust' aan te schaffen. Het is verkrijgbaar bij de brandweer (zie onderstaand). Het boek is rijkelijk geïllustreerd met nostalgische en hedendaagse foto's en ook oude geschriften, zoals de eerste brandweerlieden, komen ruimschoots in beeld.
Verhuizingen
In 1935 werden de verschillende spuithuizen opgeheven. Het vernieuwde materiaal maakte ze overbodig. De brandweer ging beschikken over een echte garage aan de Willem de Zwijgerlaan, direct gelegen naast het politiebureau aan de Geversstraat.
Tot in de jaren 70 van de vorige eeuw deed dit pand dienst, maar het raakte gedateerd en uiteindelijk vond verhuizing plaats naar een nieuw pand aan de Dorpsstraat. Dit pand is nog steeds domein van alle activiteiten van de brandweer. Behalve dat het garage voor het brandweermaterieel is, kunnen na de uitbreiding rond 1990 met een bovenverdieping aldaar ook bijeenkomsten plaatsvinden. Kortom, een complete huisvesting.
Bron: boek Vereniging Oud Oegstgeest. Nog niet uitgeblust
Het boek is verkrijgbaar bij de Brandweer Oegstgeest. Neem contact op met tonkoot@gmail.com
