Oegstgeestenaar Rita Hijmans aan het werk. | Foto Wil van Elk
Oegstgeestenaar Rita Hijmans aan het werk. | Foto Wil van Elk Foto: Wil van Elk

Concerten als ode aan Rita Hijmans

muziek n Dit weekend zijn op vrijdagavond en zondagmiddag in de Paulus twee buitengewone concerten te beleven. Ze heten Ode aan dorpsgenote, componiste Rita Hijmans 70 jaar. Door musici van internationale naam en faam, haar favorieten. Terwijl de afspraken hiervoor werden gemaakt, was er geen sprake van dat zij Oegstgeest zou verlaten. Deze krant sprak met haar, over muziek.

Door Lucien Knoedler

"Muziek is mij met de paplepel ingegoten, ik kom uit een familie waarin voortdurend muziek werd gemaakt. Mijn moeder was concertpianiste, ik genoot ervan met haar samen te spelen en ik vond het heerlijk bij pianomuziek in slaap te vallen." Rita Hijmans leerde piano, fluit en hobo spelen en deed al jong de grote vaardigheid op die haar veelzijdige oeuvre kenmerkt: melodieus en verrassend vindingrijk in onder meer haar toonzettingen van gedichten van Nederlandse dichters. Zodoende kon zij als tiener vanzelfsprekend inspelen op allerhande culturele activiteiten gedurende haar middelbare schooljaren op het Haags Montessori Lyceum. Ze vertelt van een heerlijke tijd, leerde er onder anderen Bram Vermeulen kennen, destijds topvolleyballer, later alom bekend en geliefd als zanger, componist en cabaretier.

Met de onuitblusbare energie die haar eigen is, speelde zij veel later, in het jaar waarin zij met haar gezin in Amerika woonde, fluit in een big band. Rita Hijmans studeerde na de middelbare school pedagogiek en maakte natuurlijk deel uit van een studentencabaret. Dit heette Patati Patata en zij componeerde en arrangeerde de muziek. Deze groep won de derde prijs bij het cabaretfestival Cameretten en Rita Hijmans produceerde een langspeelplaat, trad op in een televisiespecial bij de AVRO. Ze werkte ook samen Rob van Reijn in een project waarin mime en muzikale improvisaties samenvloeien. "In Oegstgeest heb ik meer dan 200 kinderen blokfluitles gegeven." En: "Iedereen is in de oorzaak muzikaal. Ik heb met verstandelijk gehandicapten muziektherapie gedaan en zie hoe ook dementerende mensen meteen op muziek reageren!" In de biografie bij haar door Donemus uitgegeven oeuvre staat dat zij op latere leeftijd compositielessen bij Burkhardt Söll en Daan Manneke volgde. "Ik kwam er pas veel achter dat ik een absoluut gehoor heb. Daarom besloot ik er wat mee te doen, nam lessen en behaalde het staatsexamen Muziektheorie. Dit is examen is heel zwaar, 65% van de kandidaten zakt. Daarna wilde ik in Den Haag aan het conservatorium compositie studeren, maar ze vonden me te oud. Toen Louis Andriessen mijn muziek beluisterde, drukte hij me op het hart me iedere dag minstens twee uur volledig op componeren toe te leggen. Ik ben hem dankbaar om deze suggestie." Is er een componist in wiens voetsporen u treedt? "Nee, dat zou grootspraak zijn en ik heb meerdere favorieten. Sjostakovitsj bijvoorbeeld, zijn muziek is heel veelzijdig, hij schuwde lichte muziek ook niet. En ik schrijf voornamelijk voor of in opdracht van musici, heel goede onder wie fluitiste Eleonore Pameijer en altvioliste Esther Apituley, maar ook voor amateurs." Van de twee cd's met Rita Hijmans' muziek is de tweede nog verkrijgbaar. En er is goede kans dat in de Zondagmatinee in de Paulus van 13 mei volgend jaar haar Dubbelkwartet wordt uitgevoerd. Dit is in feite An Instrument to Win the Peace voor strijkerorkest ter gelegenheid van 50 jaar vrouwenkiesrecht (1998).