Renate Claassen, Annemarlies Huizinga en Karin Bosch in één van de vernieuwde huiskamers. | Foto Willemien Timmers
Renate Claassen, Annemarlies Huizinga en Karin Bosch in één van de vernieuwde huiskamers. | Foto Willemien Timmers Foto: Willemien Timmers

Hofwijck bijna klaar voor nieuwe bewoners

zorg n Over ruim een maand nemen zestig senioren met dementie hun intrek in het geheel vernieuwde Hofwijck aan de Hazenboslaan. Ook zal het hospice van Marente, dat nu in het Elisabeth Gasthuishof in Leiden gevestigd is, verhuizen naar Hofwijck. De bewoners van de acht seniorenappartementen onder Hofwijck zijn inmiddels hun huis al aan het inrichten. Het nieuwe gezondheidscentrum op de begane grond, met onder andere een huisartsenpraktijk en een fysiotherapeut, draait al enkele weken op volle toeren.

Door Willemien Timmers

Karin Bosch (manager Zorg Oegstgeest) en Renate Claassen (teamleider Hofwijck) vertellen gedreven over de nieuwe, kleinschalige opzet van de zorg voor ouderen met dementie in Hofwijck. Verdeeld over zes kleine woongroepen , die rond een huiskamer gesitueerd zijn, zullen zestig senioren hun thuis in Hofwijck gaan vinden. Bij kleinschalige zorg draait het er om dat bewoners zoveel mogelijk leven en wonen zoals ze dat vroeger ook deden. "Er is een heel traject aan deze renovatie voorafgegaan," benadrukt Karin Bosch. "Zo zijn de gemeente Oegstgeest, de omwonenden, de vrijwilligers en alle stakeholders betrokken geweest bij het proces. Ook heeft de familie van de nieuwe bewoners al een kijkje in het gebouw mogen nemen."

thuis

Elke woongroep, of beter gezegd, elk huis, heeft een eigen ingang / voordeur aan de linker- of rechterzijde van het gebouw. De opzet is zo, dat alle bewoners van hun 'huis' een echt 'thuis' kunnen maken, en dus mee kunnen doen met alledaagse activiteiten als boodschappen doen of de was opvouwen. Ook wordt in de gezamenlijke huiskamer dagelijks met de bewoners gekookt. "Om een huiselijke sfeer te creëren is er ook geen receptie," zegt Renate Claassen, "dat heb je in je eigen woning ook niet. Bezoek kan gewoon aanbellen, zoals thuis. Wellicht dat er in de toekomst vrijwillige gastvrouwen zijn die bezoek verwelkomen."

Kleinschalig

Door het kleinschalige wonen kan er ingespeeld worden op de individuele behoeften van ouderen, en kan er een appèl gedaan worden op hun eigen gewoonten en gebruiken. "Dat moet je heel klein zien," legt Claassen uit. "Bewoners kunnen bijvoorbeeld meedenken over het avondeten of over een geurtje dat ze op willen hebben."

horloges af

"Belangrijker nog is dat wij ons als medewerkers aanpassen aan het ritme van de bewoners, in plaats van andersom. De horloges kunnen af, want het leefritme van de bewoners is leidend. Als iemand een keer pas tegen de middag op wil staan, is dat prima als dit medisch verantwoord is. Het is van belang dat de ouderen met dementie zich behaaglijk voelen in hun nieuwe huis, en dat hun dagen aangenaam en natuurlijk verlopen. Vandaar dat de inbreng van de familie ook zo belangrijk is. Wat waren iemands gewoonten, en waar houdt een persoon van – heel belangrijk om te weten."

"Niet meer de dynamiek van het bedrijf, maar het levensritme van de ouderen staat voorop," vult Bosch haar aan. "Dit is inmiddels een beproefd concept, waar we in het hele land en ook binnen Marente zelf al veel positieve ervaringen mee op hebben gedaan. De huiskamer annex woonkeuken vormt een ijkpunt voor iedereen. Familie kan gezellig aan een tafel zitten of meehelpen met koken. Medewerkers eten samen met de bewoners, en doen hun eventuele administratie op de laptop in de huiskamer. Kantoortjes zijn verleden tijd. Bewoners kunnen zich natuurlijk wel terugtrekken in hun eigen appartement wanneer zij dat willen."
Doordat bewoners hun eigen gewoontes kunnen blijven behouden, zijn mensen minder snel van slag. Familie die langskomt, komt 'in huis' bij hun vader of moeder, en dus niet 'op bezoek'. Als vanzelfsprekend zal het bezoek dan meehelpen door even koffie te zetten of een appeltje te schillen. "Dat meehelpen zorgt voor een grotere tevredenheid bij de familie, en is zeker geen verkapte bezuinigingsmaatregel. Als je moeder nog thuis woont, doe je dat ook," stelt Karin Bosch.
"Vergeet niet dat de familie ook verdriet heeft als een vader of moeder dementerend is. Het geeft een beter gevoel als je mee kunt helpen, en je je vrij voelt om even een kopje thee te zetten of te blijven logeren," voegt Renate Claassen toe.

Hospice De Mare

Binnen het gebouw van Hofwijck zal na de zomer ook het hospice van Marente komen. Het hospice, dat nu gevestigd is in het Elisabeth Gasthuishof in Leiden, zal dan gelijk een nieuwe naam krijgen: Hospice De Mare. Het is een plek waar gasten in alle rust afscheid kunnen nemen van het leven.
Annemarlies Huizinga, manager van Hospice De Mare, legt uit dat het hospice een heel eigen plek krijgt binnen het gebouw. "Op de eerste verdieping aan de linkerkant, boven het gezondheidscentrum, zijn zes mooie kamers gecreëerd. Velen van ons zijn door de jaren heen verknocht geraakt aan onze historische plek in het Elisabeth Gasthuishof, maar we zijn ook blij dat we alle voorzieningen met deze verhuizing naar 'anno 2016' hebben kunnen trekken."
Hospice De Mare krijgt in Oegstgeest een mooie woonkeuken en huiskamer en zes eenpersoonskamers waarvan de gasten het sanitair niet meer hoeven delen zoals nu het geval is.
"Op onze nieuwe locatie kunnen we ook zelf koken. Het oude verpleeghuis-denken verdwijnt gelukkig; in het nieuwe pand kunnen we ons kleinschalige en persoonlijke gedachtengoed beter uitdragen."
In principe kent het hospice geen wachttijd. "Uniek bij Hospice De Mare is dat we twee artsen en een aantal verpleegkundigen in dienst hebben. Veel andere hospices werken voornamelijk met vrijwilligers. Wij kunnen hoog-complexe zorg bieden doordat we gewend zijn korte lijntjes te hebben met de medische professionals van de andere locaties van Marente."

Vrijwilligers

De zes woonafdelingen en het hospice stellen de inzet van vrijwilligers zeer op prijs. "Bij het hospice draaien zij diensten van vier uur, op de woonafdelingen zijn allerlei vrijwilligers inzetbaar. Bijvoorbeeld om te helpen met koken, muziek te maken of creatief bezig te zijn met de bewoners."
Voor genodigden wordt in augustus een kijkochtend georganiseerd.