Jan Wolkers en Onno Blom voor ‘het grote gele doek’ foto: Tessa Posthuma de Boer (Foto: Tessa Posthuma de Boer)

'Jan Wolkers keert terug naar Oegstgeest'

wo 27 sep 2017, 10:19 Cultuur

Rond de tiende sterfdag van Jan Wolkers wordt op Kasteel Oud-Poelgeest in Oegstgeest een expositie gehouden van schilderijen van deze veelzijdig kunstenaar. Deze unieke expositie is voor het publiek geopend van 18 tot en met 26 oktober. De toegangsprijs is 5,00 euro. Kaarten zijn vooraf te bestellen via www.leidseschouwburg-stadsgehoorzaal.nl/kaartverkoop en tijdens de expositie aan de kassa.

De expositie is samengesteld door de Leidse journalist en schrijver Onno Blom, de biograaf van Jan Wolkers. Conservator Blom selecteerde uit de nalatenschap van de schrijver nog niet eerder geëxposeerde schilderijen en daarnaast werken, die direct verband houden met Wolkers jeugd in Oegstgeest en zijn verblijf op Oud-Poelgeest. Een aantal getoonde werken zal ook voor het publiek te koop zijn. De expositie omvat daarnaast ook historisch biografisch materiaal van de bekende 'beeldhouwer-schilder-schrijver', zoals hij zichzelf afficheerde. Ook wordt een aantal filmfragmenten over de schrijver getoond.

Onno Blom is uitermate verheugd over de bijzondere expositie op Oud Poelgeest. Blom: "De expositie heeft als titel Jan Wolkers terug naar Oegstgeest, maar je kunt ook zeggen: de schilder Wolkers komt weer thuis. Het kasteel en het bos er om heen zijn de plek van Jans jeugddromen. Hier ontvluchtte hij de benauwenis van het grote gereformeerde gezin, hier maakte hij zijn eerste schetsen en aquarellen, hier werd hij als schilder geboren."

Jan Wolkers is in Nederland vooral bekend geworden als schrijver. Maar de Oegstgeestenaar, die zijn levensavond doorbracht op Texel, is opgeleid tot beeldhouwer. Landgoed Oud-Poelgeest speelde een belangrijke rol in de jeugd van Jan Wolkers. Zijn vader, een arme kruidenier, beheerde tijdens de mobilisatie de kantine. Tijdens de Duitse bezetting doolde de jonge Jan met zijn schetsboek en schilderkistje door het bos van Oud Poelgeest. Nauwkeurig bracht hij de hele omgeving in beeld. Het schetsboek, dat hij als jongen van 17 en 18 vol tekende, is bewaard gebleven.

De Wolkers-expositie in Oegstgeest omvat olieverfschilderijen, aquarellen en tekeningen. Topstuk van de expositie is 'het grote gele doek', het laatste grote werk van Wolkers, twee bij twee meter uit 2006. Wolkers gaf zijn schilderijen nooit titels, en signeerde alleen aan de achterkant, om het kleurbeeld van het schilderij niet te doorbreken. Het cadmiumgele doek, dat eigendom is van Stedelijk Museum De Lakenhal in Leiden, verwijst regelrecht naar de tulpenboom van Boerhaave op Oud-Poelgeest. Wolkers plantte een stekje van deze boom naast zijn atelier op Texel. Elke herfst liet de boom van zijn jeugd felgele bladeren vallen op het dak van zijn atelier. Dat gaf hem de kleur in van het werk dat hij kort voor zijn dood voltooide. Het was zijn Apocalyps.
De expositie 'Jan Wolkers terug naar Oegstgeest' is onderdeel van de Wolkersweken in Oegstgeest. Twee weken lang vinden er tal van activiteiten plaats waarin de beeldhouwer-schilder-schrijver centraal staat. Zo worden er lezingen gehouden en wordt een muurgedicht onthuld in de Deutzstraat.