‘Houdbaarheidsdatum Bollenstreek in gevaar’

Regio • Na het manifest ‘Grenzen in zicht’ van twee jaar geleden spreekt het CultuurHistorisch Genootschap van de Duin- en Bollenstreek (CHG) wederom zijn bezorgdheid uit over het almaar aantasten van het wereldwijd unieke karakter van de Duin- en Bollenstreek. Gemeenteraden zijn zich hiervan niet goed bewust. Ze houden zich voornamelijk bezig met hun eigen gemeente. Nu er binnenkort nieuwe gemeenteraden worden geïnstalleerd heeft het CHG wederom een manifest opgeteld: ‘Bezint eer u begint ‘, met name gericht aan de onderhandelaars die bezig zijn een concept collegeprogramma voor hun gemeente op te stellen.

Het Genootschap toont in het manifest met topografische kaarten aan hoezeer het beeld van de Duin- en Bollenstreek in 25 jaar is veranderd ondanks het in 1996 gesloten Pact van Teylingen. 

Het CHG stelt dat de Bollenstreek de kraamkamer is voor het beeldmerk Nederland en een cultuurhistorische schatkamer herbergt met haar unieke cultuurlandschap. Nieuwe maatschappelijk uitdagingen, zoals woningbouw, nieuwe infrastructuur en de energietransitie, bedreigen het gebied. Het CHG stelt dat de grenzen zijn bereikt. Om het landschap niet verder geweld aan te doen moet er nog voorzichtiger dan voorheen met het buitengebied van de dorpen worden omgesprongen. Geadviseerd wordt toekomstige ruimteclaims voor het buitengebied buiten de Bollenstreek te realiseren.

Het manifest begint met een ode aan de cultuurhistorie en het landschap van de Duin- en Bollenstreek. Wat de grachtenhuizen voor Amsterdam zijn, zijn de bollenvelden voor Nederland. Het afbreken van een koopmanshuis zou een storm van protest opleveren. Het bouwen van een woning in bollenland of langs een lintweg wordt echter nog steeds getolereerd. 

Vijf aandachtspunten

Het manifest somt vijf aandachtspunten op die gemeenten kunnen opnemen in hun collegeprogramma’s. Allereerst mag er niet beknot worden op het huidige bollenareaal, voorts dient het gebied niet alleen open te worden gehouden, maar ook opener gemaakt te worden. Het Genootschap wil matigen met het aanleggen van nieuwe wegen en bestaande wegen met verpauperde woningen verbeteren. Tenslotte zijn zonneweiden en windturbines in het buitengebied uit den boze en wordt gemeenteraden geadviseerd intensiever met elkaar op te trekken dan voorheen. Vooral als het gaat om waardering van erfgoed en ruimtelijke ordening.

Bouwput Bollenstreek

Op de huidige voet doorgaan vindt het CHG geen optie als men in de toekomst nog wil kunnen blijven spreken over het unieke karakter van de Duin- en Bollenstreek. Als de nieuwe gemeenteraden vrijpostiger met het buitengebied omgaan, wordt de Bollenstreek een bouwput en is het gedaan met de strandwallen, zanderijen, bollenvelden, zandsloten, hoge wegen, hagen en oude bollenschuren. Een toerist wordt dan een bezienswaardigheid. De cartografische kaarten spreken voor zich. Het CHG pleit er ook voor dat gemeenten meer middelen vrij maken voor landschapscultuurbehoud en monumentenzorg.