Cornelis de Koning: De complexiteit van de eenvoud

In het Katwijks Museum aan de Voorstraat in Katwijk is vanaf dinsdag 12 oktober de tentoonstelling ‘De complexiteit van de eenvoud’ met werk van de kunstschilder Cornelis de Koning te zien. Het overgrote deel van de getoonde werken bestaat uit realistisch geschilderde stillevens. 

Door Cees Haasnoot

Naast de stillevens zijn er tevens een drietal grote werken te zien van een ander genre. Eén werk is een groot surrealistisch werk (122 x 244 cm) met de naam ‘A possible dream in 2018, 2019 etc’. Op dit grote realistisch geschilderde paneel zijn zowel dingen uit het verleden als ook gebeurtenissen die in de toekomst zullen plaatsvinden te zien. 

Een ander groot werk is ‘The Last supper’ (Het Laatste Avondmaal). Dit thema is natuurlijk al vaak geschilderd. Cornelis heeft er voor gekozen om de mensen aan tafel in (heftige) discussies te schilderen. Met centraal op het paneel Jezus. Met Maria Magdalena aan zijn rechterzijde. De in de stijl van Caravaggio geschilderde dramatische rode gordijnen openen een kijkje op een surrealistische ruimte waar Jezus aan het kruis hangt. Neerkijkend op het tafereel. Dit idee komt van de bekende schilder Dali.

Ook zullen er naast de stillevens vier kleinere panelen getoond worden die geschilderd zijn in de stijl van Edward Hopper. Het kenmerkende van deze stijl is de vaak extreme vorm van isolatie die bijna voelbaar is. De getoonde personen zijn volstrekt anoniem. Er is vaak sprake van een emotionele en soms seksuele spanning, zonder dat dit expliciet wordt uitvergroot.

Naast de hierboven beschreven werken zijn er een veertigtal stillevens te zien zijn. 

Cornelis de Koning

Na een carrière in het bedrijfsleven besloot Cornelis de Koning (Rijnsburg 1957) in 2001 zijn ware passie te volgen: schilderen. Of beter gezegd: fijn schilderen. Geheel in de traditie van de oude meesters. Hij is geïnspireerd door hedendaagse realisten als Henk Helmantel en Bernard Verkaaik. Maar ook door oude grootmeesters als Caravaggio.

Cornelis, die ruim twintig jaar in Oegstgeest woonde en werkte, is autodidact. Zijn gereedschap: olieverf, penseel en zijn observatievermogen. Maar zijn fascinatie is toch vooral: licht. In alle verschijningsvormen. Licht als natuurkundig verschijnsel en licht als esthetisch fenomeen.

De Koning schildert voornamelijk eenvoudige composities. Echter op zo’n indringende manier dat gewone, alledaagse voorwerpen een eigen leven gaan leiden. Zijn stillevens op paneel en op doek zijn een ode aan de schoonheid van het licht.

Cees bestudeerde vele stillevens van grote kunstenaars. “Hoe kunnen mensen dit nou schilderen?” vroeg hij zich af. Vooral weerspiegelingen in glanzende oppervlaktes boeiden hem, en leken hem onmogelijk om zelf te schilderen. “Maar als ik iets wil, dan moet en zal het gebeuren”, bekent Cees. 

Voor de stillevens maakt Cees opstellingen met de voorwerpen die niet bederfelijk zijn, zoals schalen en flesjes. Ook schildert hij regelmatig in opdracht voorwerpen die iemand om bepaalde reden dierbaar zijn, zoals een oude bijbel of een zilveren potje. De ‘live’ compositie vult Cees aan met (delen) van zelf gemaakte foto’s van bijvoorbeeld het fruit.