Iris van der Heul verruilt Oegstgeest voor Maastricht
Human InterestDit weekend neemt dominee Iris van der Heul afscheid van de Protestantse Gemeente Oegstgeest PGO). Een aderlating voor de actieve gemeente, omdat enkele maanden geleden dominee Aart Verburg al met pensioen ging, en zijn ‘fte’ niet opnieuw werd ingevuld. Toch gunnen gemeenteleden hun predikant haar nieuwe uitdaging in Maastricht, en gaan ze er een feestelijk weekend van maken.
“Na het emeritaat van Aart Verburg viel het rauw op het dak van de gemeenteleden, dat ook ik de Protestantse Gemeente Oegstgeest ga verlaten”, vertelt Iris terwijl ze letterlijk tussen de verhuisdozen zit. “Ik snap dat men van de mededeling schrok, maar gelukkig is de gemeente heel veerkrachtig. Als er één gemeente is die het aankan om van drie naar tijdelijk één predikant te gaan, is het die van Oegstgeest.”
Iris van der Heul was meer dan zes jaar lang, vanaf september 2014, predikant van de PGO. Daarvoor begon ze in 2011 als geestelijk verzorger binnen Marente en was vanaf 2012 ook verbonden als predikant aan de Protestantse Gemeente Oegstgeest.
“Zo’n jaar geleden merkte ik dat ik weer voor een nieuwe uitdaging openstond, dus dan kijk je zo af en toe op de website van de Protestantse Kerk in Nederland. Best wel zoeken hoor, of er dan iets tussen zit wat bij mij past. Omdat ik alleen ben, wil ik fulltime werken. Daarnaast verlangde ik ernaar weer eens in een stad, en met stadse problematiek te werken.”
Eerder werkte Iris bijna tien jaar in Den Haag, waar ze onder andere coördinator was van een buurt- en kerkhuis dat ook een voedselbank, een buurtrestaurant en een tweedehands kledingwinkel omvatte. Ook begeleidde ze (ex)prostituees in het proces van overstappen naar ander werk.
Solliciteren als predikant is een spannende bezigheid, legt Iris uit. “De procedures kunnen lang duren, en pas op het allerlaatst, na maanden van gesprekken en ontmoetingen, als ook de gemeente met je komst instemt, weet je zeker waar je aan toe bent.” Het gaat haar duidelijk aan het hart dat het voor velen zo onverwacht kwam dat ook zij wegging. “Maar zo gaat dat als predikant. Dat deze verandering in coronatijd valt, maakt het wel extra moeilijk. Graag had ik de mensen persoonlijk in een volle kerk uitgenodigd, en ze na de dienst minstens even een hand gegeven. Dat kan nu allemaal niet.”
Net als haar vertrek in een relatief heftige periode valt, met de coronacisis die voor velen veel onzekerheid met zich meebrengt, waren ook haar eerste maanden als Oegstgeester predikant pittig. “Mijn privé-situatie veranderde, waardoor ik moest verhuizen. Daarnaast brak mijn vader zijn heup en werd plotseling opgenomen in het ziekenhuis. Daardoor kon hij niet meer voor mijn dementerende moeder kon zorgen.” Zichtbaar ontroerd benadrukt Iris hoeveel mensen haar in die periode vanuit de PGO met raad en daad hebben bijgestaan. “Er is toen heel veel voor mij geregeld, daar ben ik nog steeds erg dankbaar voor. Ook later, toen mijn moeder overleed en ik een burn-out kreeg, stond iedereen voor mij klaar. Het was dus ook wel een roerige periode”, glimlacht Iris. “Maar ik heb de gemeente als heel warm en ondersteunend ervaren.”
Iris benadrukt dat de PGO een ‘hele fijne gemeente’ is. “Er zijn hier veel actieve mensen met veel knowhow, die met plezier ergens samen de schouders onder zetten. Wat dat betreft ben ik verwend. Vind dat maar eens een twee drie terug in een andere gemeente.”
In maart solliciteerde Iris voor het eerst weer eens op een vacature. In een stad, maar niet in de voor haar vertrouwde Randstad. “Er kwam een plek vrij in Maastricht. Een prachtige stad, maar ik heb veel nagedacht of ik dat wel wilde: zo ver weg van iedereen die mij lief is. Mijn vader bijvoorbeeld is al in de negentig en woont hier in het Witte Huis. Ik zal ook de mensen hier heel erg missen.”
Iris gaat wonen om de hoek van het Vrijthof ‘met uitzicht op de zaak’, de Sint Jan, die gebroederlijk naast de Rooms Katholieke Servaasbasiliek staat. “Een heel andere gemeente, omdat het ook een toeristenkerk is, met daarnaast ook veel studenten in de kaartenbak.” Dat de protestantse gemeente daar een minderheidskerk is in een Rooms-Katholieke omgeving zal ook wel wennen zijn. “Ik ben katholiek opgevoed, en ben pas toen ik de kerkelijke opleiding tot predikant ging doen na mijn studie theologie, Nederlands Hervormd geworden. Ik houd van de spiritualiteit van de katholieke kerk, maar ook heel erg van het uitpluizen van Bijbelteksten, zoals protestanten doen. Daarom denk ik dat ik op zo’n plek waar beide tradities samenkomen goed pas.”
Op 24 november laat Iris van der Heul Oegstgeest achter zich, om op de 25e alles weer uit te pakken in Maastricht en daar een nieuw leven te beginnen. “Ik ga het hier vreselijk missen, maar kom gelukkig nog regelmatig mijn oude vader bezoeken. En in beter tijden, als alle maatregelen opgeheven zijn, kom ik graag langs voor een gastspreekbeurt.”
De afscheidsdienst van Iris van der Heul is komende zondag, 22 november, vanaf 10.00 uur live te volgen via internet.
(Willemien Timmers)
