Mooie herdenking in het bos van Wijckerslooth

Onder het groene bladerdak van de bomen in het Bos van Wijckerslooth werd op zaterdag 4 mei opnieuw op een indrukwekkende manier herdacht dat de Tweede Wereldoorlog voor Nederland en Nederlands-Indië in 1945 ten einde kwam.

Ondanks dat het wat frisser was dan de afgelopen jaren, was de opkomst groot. Ook van jeugdige en zeer jonge Oegstgeestenaren.
Twee leerlingen van groep 8 van de Hofdijckschool, Kim van Kempen en Tessel van der Wilden, lazen het gedicht voor dat ze tijdens het project met Jan Halin op hun school hadden geschreven.

Stel je voor
Stel je voor,
Je moet onderduiken
Omdat je anders denkt.
Stel je voor,
Je wordt opgepakt
Omdat je Joods bent.
Stel je voor,
Je wordt verraden door je beste vriend ….

Alles is anders als je hoort dat je via
Treinen met honderden anderen wordt doorgestuurd
En dat je tot daar misschien
Niet eens redt en dat het niet lang meer duurt

Stel je voor
Dit ben jij.
Wat zou jij doen?
Als het oorlog was?

Kim van Kempen

Licht en donker
Nu is het donker
Morgen is het licht
Na al die jaren strijd
Na die lange donkere tijd

Nu is het donker
Morgen is het licht
De vrijheid is nabij
Morgen is het allemaal voorbij

Nu is het donker
Morgen is het licht
Morgen gaan we feesten
Morgen zijn wij vrij!

Tessel van der Wilden

Oegstgeestenaar Ruud Koole, hoogleraar Politieke Wetenschappen aan de Universiteit van Leiden, voormalig voorzitter van de PvdA en oud-lid van de Eerste Kamer, hield een korte overdenking.
"'In vrijheid kiezen': dat is het jaarthema dat het 'Nationaal Comité 4 en 5' mei voor dit jaar koos. Precies honderd jaar na de invoering van het algemeen kiesrecht. Sinds 1919 kan Nederland een democratie worden genoemd. Alle volwassen Nederlanders hebben sindsdien het recht om te kiezen en om gekozen te worden. Een mijlpaal in de geschiedenis. Dat algemeen kiesrecht kwam er niet zomaar. Daar is hard voor gestreden: door arbeiders, door vrouwen", zo sprak hij.
"Het algemeen kiesrecht bestond nog maar twintig jaar toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak. Nederland werd bezet. Verkiezingen vonden niet meer plaats. Politieke partijen werden verboden. Het parlement mocht niet meer bijeenkomen. De vrijheid verdween. De mensenrechten werden op een afschuwelijke manier geschonden. Medeburgers met een Joodse, Roma of Sinti achtergrond werden afgevoerd naar vernietigingskampen. Anderen werden zonder vorm van proces geëxecuteerd of gevangengezet. Volstrekte willekeur soms. Nog weer anderen overleden als gevolg van de hongerwinter hier in Nederland of van dwangarbeid of andere ontberingen in het Aziatische gedeelte van het toenmalige Koninkrijk der Nederlanden, Nederlands-Indië. We weten het nu allemaal, maar we mogen het niet vergeten. We mogen hen niet vergeten."
"Als jongetje van tien jaar in het begin van de jaren zestig hielp ik mijn vader een keer op 5 mei 's avonds bij het weer binnenhalen van de vlag. Op tijd, voor de zon onderging en zonder dat de vlag de grond mocht raken. Omdat mijn vader beroepsmilitair was, was dat was belangrijk voor hem. Over de oorlogservaringen van mijn ouders hadden zij me weinig verteld. .. We hadden die dag spelletjes gedaan in het dorp: zakkenlopen, koekhappen en zo. 'Het was leuk pap, Bevrijdingsdag', zei ik. En toen mompelde hij iets, wat ik daarna nóoit meer ben vergeten: 'Bevrijdingsdag, Bevrijdingsdag? Wij waren op 5 mei nog helemaal niet bevrijd! Mijn vader was namelijk vlak voor de oorlog als KNIL-militair vertrokken naar Nederlands-Indië. Mijn moeder was hem gevolgd. Op 5 mei 1945 zaten beiden nog in gevangenkampen, zogeheten 'Jappenkampen'. Mijn moeder met mijn oudste broer, die toen bijna vier was. Het Japanse regiem was er meedogenloos en in die dagen was er gebrek aan alles. Menigeen overleefde het niet; mijn moeder ter nauwer nood. Tijdens drie jaar gevangenschap wisten mijn ouders niet van elkaar of de ander nog leefde. Pas op 15 augustus 1945 kwam voor alle Nederlanders een einde aan de Tweede Wereldoorlog toen de Japanners zich overgaven. Door de opmerking van mijn vader zijn 4 en 5 mei voor mij veel méér geworden dan stilstaan bij de oorlog in en de bevrijding van Europees Nederland."
We moeten de democratische rechtsstaat beschermen en onderhouden, zo sprak hij. "'In vrijheid stemmen' hoort daarbij. 'In vrijheid kiezen'. Wat een voorrecht is het om dat te kunnen! Laten we dat koesteren!"

Na de plechtigheid kwamen velen nog kort bijeen in het Dorpscentrum op uitnodiging van de Raad van Kerken, Dorpscentrum Oegstgeest en de Oranjevereniging, om onder het genot van een kopje koffie nog even na te praten.