Lekker lezen, tips van Kees den Elzen en de bieb!

Regio • Oktober is de maand van de Geschiedenis. Daarom geeft Kees van Elzen deze week drie leestips. Den Elzen is vrijwilliger en gastheer in de Bibliotheek Bollenstreek, vestiging Voorhout. Daarnaast is hij onder andere bestuurs- en redactielid van de Historische Kring Voorhout (HKV). Hij schrijft regelmatig in het HKV-blad 'Dwars Op'.

De ultieme Nederlandse opstand vond plaats in 1581, toen de Staten Generaal Koning Filips II niet langer als hun vorst wilden. Het 'Plakkaat van Verlatinghe' van 26 juli 1581 wordt beschouwd als het geboortebewijs van de Nederlanden. De Koning van Hispanje eren we echter nog steeds in de tekst van het Wilhelmus.

Boeken die over opstanden gaan zijn meestal beschrijvend en zelden fictie, zo ook de bijgaande leestips.

Inez Hollander - Verstilde stemmen en verzwegen levens

Deze aangrijpende familiegeschiedenis kwam op mijn pad tijdens genealogisch onderzoek. De vrijheidsstrijd van Indonesië, in 1945 en later, heeft grote invloed gehad op de politiek, de economie en familieverhoudingen in het naoorlogse Nederland. De plantersfamilie Francken ondergaat de internering in de Japanse kampen. Na 15 augustus volgt de gewelddadige Bersiap-periode, waarin de lokale bevolking de uitgeroepen onafhankelijkheid in praktijk gebracht wil zien. De familie repatrieert uiteindelijk naar Nederland, een land dat het te moeilijk heeft met zijn eigen oorlogsgeschiedenis om begrip te hebben voor de verschrikkingen in Indië.

Ernest Hemmingway - Voor wie de klok luidt

De jonge Amerikaanse explosieven-expert Robert Jordan is lid van de Internationale Brigades. Hij wordt tijdens de Spaanse Burgeroorlog toegevoegd aan een guerrilla-eenheid die een brug moet opblazen om een aanval op Segovia te laten slagen. Jordan wordt bij die opdracht verliefd op Maria, een meisje dat zwaar heeft geleden door de oorlog. De verschrikkingen van de oorlog zijn een belangrijk onderwerp in het boek, net als eer, dood en zelfmoord. Dit beroemde boek is het lezen meer dan waard.

Maarten 't Hart - Het psalmen-oproer

Dit verhaal speelt in de achttiende eeuw in Maassluis. De gereformeerde inwoners aanhoren ellenlange donderpreken uit de Schrift. In 1776 ontstaan er onlusten na een voorstel om de psalmen iets sneller te gaan zingen. Een proef in de Groote Kerk is niet naar de zin van het gewone volk. Men loopt de kerk uit en de onvrede leidt tot plundering. Reder Roemer Stroombreker, die probeert te bemiddelen, is de centrale persoon in het boek. Dit is een roman over een tamelijk onbekende Nederlandse opstand.

Extra tip: Bert van den Broeke, vrijwilliger

Alfred Birney: De tolk van Java

Voor een Helmondse schoenmakersdochter, haar geliefde – een Indische voormalige oorlogstolk – en hun zoon bestaat er geen heden, alleen een belast verleden: moeder bracht de Tweede Wereldoorlog door in Brabant, vader vluchtte na de oorlog van Oost-Java naar Nederland en de zoon brengt zijn jongste jaren door op een internaat. Als verteller bestookt hij zijn ouders met vragen. Bizar, maar buitengewoon boeiend.