Rijnlands Lyceum speelt mooie en herkenbare Romeo & Julia

Geen gewaagde interpretaties of moderne vondsten: de voorstelling Romeo & Julia door het Rijnlands Lyceum Oegstgeest is een vrij traditionele opvoering. Die keuze pakt goed uit. In een goed gedoseerd tempo en een duidelijke structuur komen alle onderdelen mooi tot hun recht. En daartussendoor wordt de opvoering ook nog een paar keer zeer herkenbaar.

Door Hans Westra Hoekzema

Het verhaal waarin alle grote thema's van het leven aan de orde komen, is van alle tijden. Het toneelstuk over de fatale afloop van de oprechte liefde tussen Romeo en Julia omdat de families van de twee en maatschappelijke omstandigheden de ontwikkeling van iets moois tussen de twee jongelingen in de weg staan, kent inmiddels ontelbare versies. Het fenomeen rijke families is in Oegstgeest nog wel te volgen maar dat daartussen zoveel haat bestaat dat het relaties blokkeert, zal dat wat minder zijn.

Regisseur Cees van Damme had dan ook makkelijk een aanpassing kunnen doen om het voor zijn jonge cast begrijpelijk te maken. Toch blijven in zijn regie de families Montague en Capulet heten en is de plaats van handeling - ook al wordt dat niet heel expliciet - niet in onze vertrouwde omgeving. Het staat een herkenbare opvoering echter allemaal niet in de weg. De afwisseling van Nederlands (gesproken door de clan Capulet) en Engels (gesproken door de clan Montague) doet nauwelijks gekunsteld aan en past bij het internationale karakter van het Rijnlands Oegstgeest.

Natuurlijk ligt die herkenbaarheid aan het klassieke verhaal waarvan het thema universeel is. Maar de manier waarop Julia (Yara van Herwijnen) ruzie maakt met haar ouders (sterk gespeeld door docenten Antos Skudlarek en Annet de Zwart) over haar gedrag en plannen, zal in menig huishouden met pubers voor herkenning zorgen. Ook de eerste kus tussen Romeo (Erin Kading) en Julia zal niet ver afstaan van de ervaring of fantasie van het gemengde publiek. Het theatrale effect van die scène is zo sterk dat het eigenlijk jammer is dat de minder functionele herhaling van de kus in verdere scènes daar weer wat afbreuk aan doet.

Na de pauze volgt een compact en handelingsarm slot waarin de dramatiek de mogelijkheid krijgt zich helemaal te ontwikkelen. Het is de grote finale waarin de niet-gebroken liefde noodlottig eindigt. Voor het zover is, raakt Van Damme met zijn regie nog aan een actueel thema. Aanvankelijk is het een truc om te doen alsof maar duidelijk is dat Julia ook daadwerkelijk bereid is om te sterven voor haar liefde. De beschrijving van wat er gebeurt (indrukwekkend gesproken door Chris Ellison in de rol van priester Lorenzo) als je de slaapdrank inneemt, doet sterk denken aan de beschrijvingen in het actuele euthanasiedebat en de vraag naar wat 'voltooid leven' is.

Zo eindigt na twee uur speeltijd een mooie voorstelling die zich niet onderscheidt door experimenten maar zijn kracht haalt uit een strakke regie en heldere structuur. Het decor en de kleding zijn daarbij betrekkelijk sober gehouden en dat past helemaal bij de opvoering. De kleuren rood (de jassen van de Capulets) en het wit (de jassen van de Montagues) zorgen voor een mooi contrast. De witte bruidsjurk van Julia, die tegelijkertijd ook doodsjurk zal blijken, krijgt daarin een maximale symbolische lading.

De muziek bij de jaarlijkse toneelproductie van het Rijnlands Lyceum Oegstgeest is al jaren een van hoog niveau. Ook deze keer hebben Gerwin van der Werf en Mark van der Laaken weer voor de perfecte ondersteuning gezorgd die echter als concert op zich ook niet zou misstaan. Van klezmer tot klassiek naar Indië-rock (mooi gezongen door onder meer Mirjam de Zwart, Tijn Schell, Roos Siebelink en Annelies van Swet), het klinkt allemaal alsof het voor het stuk geschreven is. Je zou bijna vergeten wat een prestatie dat is gezien de grootte van het orkest (om de dertig) en het verschil in jaarlagen van de muzikanten en het uiteenlopende instrumentarium.

Het Rijnlands bloeit van muzikaal talent maar ook het acteertalent komt goed uit de verf in deze voorstelling. Yara van Herwijnen is zo goed als Julia dat het niet hoeft te verbazen als ze later nog eens in dezelfde rol de show zal stelen in een professionele productie van een gerenommeerd gezelschap. Misschien is Erin Kading dan zelfs weer haar tegenspeler als Romeo. Niet te onderschatten zijn echter ook de bijrollen. Isaura Sizoo als de min van Julia heeft bijvoorbeeld als verbinding tussen de twee families een belangrijke rol en docent Jeffrey Ducaat overtuigt in zijn rol als de gluiperige graaf Paris.

Kritiek geven op een schoolvoorstelling voelt oneerlijk. De tijd en het enthousiasme die in elke productie steken maken het not done om de vinger op een zere plek te leggen. Aan de andere kant: als je wordt uitgenodigd om ergens naar te kijken, mag je er ook iets van vinden. Wat is het dan fijn om een voorstelling na te beschouwen waar je alleen bewondering voor kunt opbrengen. Een voorstelling waarin de drie delen: toneel, decor en muziek op zichzelf kunnen staan maar tezamen meer worden dan de optelsom.

Cees van Damme bracht vorig jaar met Fiddler on the Roof naar mijn smaak de beste productie sinds jaren op de planken. Met Romeo en Julia overtreft hij die dit jaar minimaal op punten.

Romeo & Julia, gespeeld door het Rijnlands Lyceum Oegstgeest. Bijgewoond op 20 februari. Regie: Cees van Damme, muziek: Gerwin van der Werf en Mark van der Laaken, kostuums en ontwerp: Marja Selier.